سُوۡرَةُ الحُجرَات
.
بِسۡمِ ٱللهِ ٱلرَّحۡمَـٰنِ ٱلرَّحِيمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَینَ یدَی اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ ﴿۱﴾
ای كسانی كه ایمان آوردهاید ! بر خدا و پیغمبرش پیشی مگیرید و پیشدستی مكنید ، و از خدا بترسید و پروا داشته باشید ، چرا كه خدا شنوای ( گفتارتان ، و ) آگاه ( از كردارتان ) میباشد .
یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِی وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ ﴿۲﴾
ای كسانی كه ایمان آوردهاید ! صدای خود را از صدای پیغمبر بلندتر مكنید ، و همچنان كه با یكدیگر سخن میگوئید ، با او به آواز بلند سخن مگوئید ، تا نادانسته اعمالتان بیاجر و ضایع نشود .
إِنَّ الَّذِینَ یغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِیمٌ ﴿۳﴾
آنان كه صدای خود را نزد پیغمبر خدا پائین نموده و آهسته برمیآورند ، كسانیند كه خداوند دلهایشان را برای پرهیزگاری پاكیزه و ناب داشته است . ایشان آمرزش سترگ و پاداش بزرگی دارند .
إِنَّ الَّذِینَ ینَادُونَكَ مِن وَرَاء الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا یعْقِلُونَ ﴿۴﴾
بیگمان كسانی كه تو را از بیرون اطاقها فریاد میزنند ، اغلب ایشان نمیفهمند ( كه تو چه مقام والائی در پیش خدا داری و باید با تو محترمانه رفتار كنند ) .
وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَیهِمْ لَكَانَ خَیرًا لَّهُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿۵﴾
اگر آنان تأمّل كنند تا تو بیرون بیائی و به پیش ایشان روی ، برای آنان بهتر خواهد بود . خداوند آمرزگار و مهربان است .
یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَینُوا أَن تُصِیبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِینَ﴿۶﴾
ای كسانی كه ایمان آوردهاید ! اگر شخص فاسقی خبری را به شما رسانید درباره آن تحقیق كنید ، مبادا به گروهی – بدون آگاهی ( از حال و احوالشان و شناخت راستین ایشان – ) آسیب برسانید ، و از كرده خود پشیمان شوید .
وَاعْلَمُوا أَنَّ فِیكُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ یطِیعُكُمْ فِی كَثِیرٍ مِّنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیكُمُ الْإِیمَانَ وَزَینَهُ فِی قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَیكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیانَ أُوْلَئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ ﴿۷﴾
بدانید كه پیغمبر خدا در میان شما است ( قدر او را بدانید و بدو احترام بگذارید ) . هرگاه در بسیاری از كارها از شما اطاعت كند ، به مشقت خواهید افتاد . اما خداوند ایمان را در نظرتان گرامی داشته است و آن را در دلهایتان آراسته است ، و كفر و نافرمانی و گناه را در نظرتان زشت و ناپسند جلوه داده است ، فقط آنان ( كه دارای این صفات هستند ، یعنی ایمان در نظرشان محبوب و مزین ، و كفر و فسق و عصیان در نظرشان منفور و مطرود است ) راهیابند و بس .
فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَنِعْمَةً وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَكِیمٌ ﴿۸﴾
این ، لطف و نعمتی از سوی خدا است ( كه بدانان ارزانی داشته است ) و خداوند دارای آگاهی فراوان و فرزانگی بیشمار است ( و میداند چه كسی شایسته هدایت ، و بایسته مرحمت و نعمت است ) .
وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَینَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّى تَفِیءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءتْ فَأَصْلِحُوا بَینَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُقْسِطِینَ ﴿۹﴾
هرگاه دو گروه از مؤمنان با هم به جنگ پرداختند ، در میان آنان صلح برقرار سازید . اگر یكی از آنان در حق دیگری ستم كند و تعدی ورزد ( و صلح را پذیرا نشود ) ، با آن دستهای كه ستم میكند و تعدی میورزد بجنگید تا زمانی كه به سوی اطاعت از فرمان خدا برمیگردد و حكم او را پذیرا میشود . هرگاه بازگشت و فرمان خدا را پذیرا شد ، در میان ایشان دادگرانه صلح برقرار سازید و ( در اجرای مواد و انجام شرائط آن ) عدالت بكار برید ، چرا كه خدا عادلان را دوست دارد .
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَینَ أَخَوَیكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿۱۰﴾
فقط مؤمنان برادران همدیگرند ، پس میان برادران خود صلح و صفا برقرار كنید ، و از خدا ترس و پروا داشته باشید ، تا به شما رحم شود .
یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن یكُونُوا خَیرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاء مِّن نِّسَاء عَسَى أَن یكُنَّ خَیرًا مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ وَمَن لَّمْ یتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿۱۱﴾
ای كسانی كه ایمان آوردهاید ! نباید گروهی از مردان شما گروه دیگری را استهزاء كنند ، شاید آنان بهتر از اینان باشند ، و نباید زنانی زنان دیگری را استهزاء كنند ، زیرا چهبسا آنان از اینان خوبتر باشند ، و همدیگر را طعنه نزنید و مورد عیبجوئی قرار ندهید ، و یكدیگر را با القاب زشت و ناپسند مخوانید و منامید . ( برای مسلمان ) چه بد است ، بعد از ایمان آوردن ، سخنان ناگوار و گناهآلود ( دالّ بر تمسخر ، و طعنه زدن و عیبجوئی كردن ، و به القاب بد خواندن ) گفتن و بر زبان راندن ! كسانی كه ( از چنین اعمالی و اقوالی ) دست برندارند و توبه نكنند ، ایشان ستمگرند ( و با سخنان نیشدار ، و با خردهگیریها ، و ملقب گرداندن مردم به القاب زشت و توهینآمیز ، به دیگران ظلم میكنند ) .
یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا یغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا أَیحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن یأْكُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِیمٌ ﴿۱۲﴾
ای كسانی كه ایمان آوردهاید ! از بسیاری از گمانها بپرهیزید ، كه برخی از گمانها گناه است ، و جاسوسی و پردهدری نكنید ، و یكی از دیگری غیبت ننماید ؛ آیا هیچ یك از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد ؟ به یقین همه شما از مردهخواری بدتان میآید ( و از آن بیزارید ، غیبت نیز چنین است و از آن بپرهیزید و ) از خدا پروا كنید ، بیگمان خداوند بس توبهپذیر و مهربان است .
یا أَیهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ﴿۱۳﴾
ای مردمان ! ما شما را از مرد و زنی ( به نام آدم و حواء ) آفریدهایم ، و شما را تیره تیره و قبیله قبیله نمودهایم تا همدیگر را بشناسید ( و هر كسی با تفاوت و ویژگی خاص درونی و بیرونی از دیگری مشخص شود ، و در پیكره جامعه انسانی نقشی جداگانه داشته باشد ) . بیگمان گرامیترین شما در نزد خدا متقیترین شما است . خداوند مسلّماً آگاه و باخبر ( از پندار و كردار و گفتار شما ، و از حال همهكس و همه چیز ) است .
قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا یدْخُلِ الْإِیمَانُ فِی قُلُوبِكُمْ وَإِن تُطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَا یلِتْكُم مِّنْ أَعْمَالِكُمْ شَیئًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿۱۴﴾
عربهای بادیهنشین میگویند : ایمان آوردهایم . بگو : شما ایمان نیاوردهاید ، بلكه بگوئید : تسلیم ( ظاهری رسالت تو ) شدهایم . چرا كه ایمان هنوز به دلهایتان راه نیافته است ( و نور ایمان سراچه قلوبتان را روشن نكرده است ) . اگر از خدا و پیغمبرش فرمانبرداری كنید ، خدا از ( پاداش ) كارهایتان چیزی نمیكاهد . بیگمان خداوند آمرزگار و مهربان است .
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ یرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ ﴿۱۵﴾
مؤمنان ( واقعی ) تنها كسانیند كه به خدا و پیغمبرش ایمان آوردهاند ، سپس هرگز شكّ و تردیدی به خود راه ندادهاند ، و با مال و جان خویش در راه خدا به تلاش ایستادهاند و به جهاد برخاستهاند . آنان ( بلی آنان ، در ایمان خود ) درست و راستگویند .
قُلْ أَتُعَلِّمُونَ اللَّهَ بِدِینِكُمْ وَاللَّهُ یعْلَمُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَیءٍ عَلِیمٌ ﴿۱۶﴾
بگو : آیا شما خدا را از ایمان خود باخبر میسازید ، در حالی كه خدا از تمام چیزهائی كه در آسمانها و زمین است باخبر است ؟ ! و خدا از همهچیز دقیقاً آگاه است .
یمُنُّونَ عَلَیكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُل لَّا تَمُنُّوا عَلَی إِسْلَامَكُم بَلِ اللَّهُ یمُنُّ عَلَیكُمْ أَنْ هَدَاكُمْ لِلْإِیمَانِ إِن كُنتُمْ صَادِقِینَ ﴿۱۷﴾
آنان بر تو منت میگذارند كه اسلام آوردهاند ! بگو : با اسلام خود بر من منت مگذارید ، بلكه خدا بر شما منت میگذارد كه شما را به سوی ایمان آوردن رهنمود كرده است ، اگر ( در ادعای ایمان ) راست و درست هستید .
إِنَّ اللَّهَ یعْلَمُ غَیبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۱۸﴾
خداوند رازها و نهانیهای آسمانها و زمین را میداند ، و او میبیند آنچه را كه انجام میدهید